Etmenin genel özellikleri :
Phytophthora fragariae C.J. Hickman çok ciddi bir fungal etmen olup, kırmızı stil kök çürüklük hastalığına neden olmaktadır. Serin geçen iklim koşullarında bitkilere daha fazla zarar verir, fakat hastalığın toprak üstü simptomları mart ve haziran aylarında ortaya çıkmaktadır. Fungal etmen uzun yıllar toprakta canlı kalabilir ve zayıf drenajlı topraklarda daha sık ortaya çıkmaktadır. Hastalık etmeni infekteli bitki ve toprakların taşınmasu ile dağılmaktadır. Ayrıca toprak işleme işlemeri ve sulama suyu ile hastalık etmeni yayılmaktadır. Hastalık etmeninin biyoloji diğer Phytophthora spp. türlerine benzemektedir. Bunlardan bazıları aşağıdadır.
- Phytophthora sp.
- Phytophthora parasitica
-
Phytophthora fragariae
- P. citricola Sawada
- P. citrophthora (R.E. Sm. & E.H. Sm.) Leonian
- P. megasperma Drechs.(associated Calif. only)
Belirtileri:
Hastalık etmeninin belirtileri geç sezonlarda ortaya çıkmaya başlar. Fungal etmen su ve mekanik araçlar ile yayılan sporlar (zoospor) üretmektedir. Bu sporlar saçak kökleri infekteler ve bitkilerin fare kuyruğu görünümü veren bir kök yapısına dönmesine neden olur. Köklerin normal krem renkli özü tozlu kırmızı kahverengi, bir renge döner. Bu tür hastalık belirtileri kökler bahar aylarında uzunlamasına kesildiğinde en iyi şekilde görülmektedir. Fungal etmenin gelişmesi kökler ile sınırlıdır, fakat kök fonksiyonları ile ilişkili olan yaprak simptomlarıda hemen görülmektedir. Yeni yapraklar küçük, mavimsi yeşil bir renk alırken, yaşlı yapraklar sarı ya da kırmıızya dönmektedir. Bitkiler bodur ve küçük ya da hiç meyve oluşturmazalar. Kış yaralanmaları da bitkilein dodur görünmelerine neden olabilir, fakat köklerine bakıldığında bunlarda renk değişikliği görülmez.
Mücadelesi:
Kültürel Mücadele:
1. Dayanıklı çeşitler terçih edilmeli ve hastalıktan ari sertifikalı bitkiler şaşırtılmalı.
2. Toprak inokulum kaynağı olduğu için, toprak işleme işlerine büyük ölçüde dikkat edilmeli.
3. Toprak ısısının ani düşüşlerini engellemek için, sık sulama yapılmalı.
4. Bulaşık alanlarda hasta bitkiler sökülerek yok edilmelidir.
5. Sıcak Bölgelerde solarizasyon etkili bir kontrol yöntemidir.
6. Ürün rotasyonu yapılabilir (yonca ya da buğdaygiller tercih edilebilir).
7. Nitrojen gübrelerinin optimal seviyede kullanımı hastalık şiddetini azaltmaktadır.
8. Gelişme sezonunda sulamında kontrollü yapılmasıda hastalığı şiddetini azaltabilir.
9. Hastalığın ortaya çıktığı bölgelerde mümkün mertebe çilek yetiştiriciliğinden kaçınılmalı.
10. Mısır gibi bitkilerde yapılan yeşil gübre uygulamaları hastalığı baskı altında tutabilir.
Kimyasal Mücadele:
Zirai Mücadele Teknik Talimatlarına göre tavsiye edilen kimyasal ilaçlar aşağıdaki tabloda verilmektedir. Toprak fümigasyonu ya da ilaçlaması önerilmektedir.
| Kullanàlan
Kimyasallar (Fungisid) |
Kullanım
Miktarı
(100 Litre) |
| Bakır
Oksiklorid WP 50% |
300
g/fide |
| Bordo
Bulamacı SIVI Oksiklorid WP 50% |
500+1000
g/fide |
| Captan
WP 50% |
300
g |
| Captan +
PCNB TOZ 10+10% |
40
g/m2 toprak |
Formaldehit
EM 400 g/l |
4
lt(150 cc/m2) toprak |
| Hymexazol
SC 360 g/l |
150
cc |
| Mancozeb
WP 80% |
200
g |
| Maneb
WP 80% |
200
g |
| Methyl
Bromide GAZ 98% |
60
g/m2 toprak |
| PCNB
TOZ 18% |
35
g/m2 toprak |
| Propineb
WP 70% |
250
g fide |
| Thiram
WP 80% |
200
g/100 kg tohum |
Tolclofos
Methyl WP 80% |
100
g |
