Etmenin
genel özellikleri :
Fusarium
oxysporum f.
sp. melonis (L.&C.))Syd.&Hans.
(Kavun Solgunluk Hastalığı) kavunlarda
solgunluk hastalığına neden olan fungal etmen ilk olarak US'de belirlenmiş
ve 4 ırkı olduğu bildirilmektedir. Hastalık etmeni dünyada yaygın olmasına
rağmen uniform bir şekilde yaygın olmadığı görülmektedir. Avrupa ve
ortadoğuda ırk 1' in bulunduğu, ırk 2' nin ise Fransada bulunduğu bildirlmektedir.
Bundan dolayı ülkemizde her iki ırkın bulunma ihtimali oldukça yüksektir.
Hastalık kavunlara spesifik olan tohum ve toprak kökenli bir fungustur.
Fungus misellerin kalınlaşması ile oluşan klamidisporlar toprakta uzun
süre canlılığını koruyabilir. Toprak kökenli olmakla birlikte tohum
ilede taşınması mümkündür. Tohum bulaşmaları ya yüzeysel ya da kabuk
altındaki dokularda olmakta, bu yüzden tohum embriyosu infekte olmamaktadır.
Lokal bulaşmalar toprak ya da bitki kalıntılarının taşınması ile olur.
İnfeksiyon özellikle yaralan köklerden olmaktadır. Özellikle toprak
ve çevre koşulları infeksiyon ve hastalık belirtilerin ortaya çıkması
için önemlidir. Hastalık şiddeti 20-25 °C toprak sıcaklıklarında maksimumdur
ve daha yüksek sıcaklıklarda bu dramatik olarak azalmaktadır. Yüksek
toprak sıcaklıklarında da bitkiler infekteli olur, fakat solgunluk görülmeyebilir,
bunun yanında şidettli bodurlaşma görülebilir. Hastalık etmeni domates,
yonca gibi bitkiler üzerinde de canlılığını koruyabilir.
Bir çok Fusarium solgunluğunda olduğu gibi, 1) düşük toprak sıcaklıklar
patojene uygundur ve solgunluk
belirtilerini hızlandırmaktadır. 2) yüksek nitrojen, özellikle NH4-nitrogen
ve ışık, kum hafif asitik topraklar (pH 5-5.5) hastalığın gelişmesine
uygndur, ve 3) Toprağı kireçleyerek PH 6.5-7.0 çıkarma hastalığın solgunluk
şiddetini artırabilir.
Kabakgillerde
görülen diğer Fusarium türleri hakkında bilgi almak için (1(Hıyar)
ve
2 (kabak) ) rakamlara tıklayın.
Belirtileri:
Bitkiler gelişmenin her devresinde hastalıktan etkilenmesine rağmen,
en yaygın kanı olgun bitkilerde ortaya çıkmasıdır. Fide halindeki bitkilerde,
hipokotil çürümeleri ve çökerten olarak karşımıza çıkar. Daha
ileri dönemdeki bitkilerin yaşlı yapraklarda genel bir sarama olarak
ve bir yada bir kaç sürgünde solgunluk görülebilir. Bazı durumlarda
ani bir çöküş, bitkide hiç sarama olmaksızın ortaya çıkabilir. Bitkinin
toprağa yakın gövdelerinde linear, nekrotik lekeler oluşabilir, bu lekeler
yukarı doğru ilerler ve çoğunlukla sürgünün bir yanında görülmektedir.
Hastalığın karekteristik bir özelliği bir bitkide ki bir sürgün solar
ve çökerken, diğerleri sağlıklı bir şekilde görülebilir. Zamklı, kırmızı
bir salgı bu lekelerden salgılanır, fakat bu durum diğer hastalık ve
böcekler tarafından da olabilir. Bitki gödeleri uzunlamasına kesildiğinde,
iletim demetlerinin renk değiştirmesi açık olarak görülür ve bu durum
teşhişde kullanılabilir. Olgun bitkiler aşırı meyve tutumundan dolayı
geç sezonlarda şiddetli olarak solmaktadır. Bu durum özellikle kurak
ve sıcak havalarda kendini daha fazla göstermektedir.
Cucurbit_Fusarium_oxysporum_niveum(karpuz)
Mücadelesi:
Kültürel Mücadele:
1.
3-4 yıl ürün rotasyonu (çok uygun bir durum değil) ve devamlı üretim
alanlarından konukçusu bitkilerinin uzaklaştırılmalı.
2. Hastalıktan ari tohum ve fidelerin kullanımı.
3. Sera
ve tohum yataklarında hastalıktan ari toprak, su ve alet-ekipmanı kullanılmalı.
4. Dayanıklı çeşitler tercih edilmeli.
5. Hastalıklı fideler hemen yetiştirilme ortamlarında uzaklaştırılmalı
ve imha edilmeli.
6. Aşırı olarak nitrojen gübrelemelerden sakınmalı.
Kimyasal
Mücadele:
Zirai
Mücadele Teknik Talimatlarına göre tavsiye edilen kimyasal ilaçlar aşağıdaki
tabloda verilmektedir.