Agrobacterium tumefaciens
Bakteriyel Gal

Etmenin genel özellikleri :
- Agrobacterium tumefaciens (Smith and Town.) Conn
- Agrobacterium rhizogenes (Riker et al.)Conn
Agrobacterium tumefaciens; bakteriyel hastalık etmeni dikototiledon bitkilerde, özellikle elma, şeftali, armut, kiraz, bağ, karanfil ve güllerde gal oluşumuna neden olmaktadır. Hastalık bitkilerin toprak üstü aksamlarında ( kök boğazına yakın yerlerde) tipik olarak ortaya çıkan büyük tümör benzeri şikinliklerden (gal) dolayı bu ismi almıştır. Fidanların pazar değerini azaltmasına rağmen, yaşlı olan ağaçlarda ciddi problemelere neden olmaktadır. Bakteriyel etmen biyolojik özelliklerinden dolayı da en fazla bilinen hastalık etmenlerinden biridir. Bakteriyel etmen DNA' sının bir kısmını (T-DNA) bitkilere transfer eder ve transfer olan DNA bitki genomuna entegre olur (yerleşir). Bu integrasyon sonucunda bakteriden alınan genler bitkilerde tümör oluşumuna ve metobolizmada bir dizi değişikliğe neden olmaktadır. Bakterinin bu özelliği moleküler biyoloji ve bitki ıslahında genetiksel bir bakteriyel vektör olarak kullanımını mümkün kılmıştır. İstenilen genler (insektsit özelliği ya da herbisitlere dayanıklı olan genler gibi) genetiksel mühendislikle bakteri genomuna aktarılır ( transforme edilir) ve daha sonra bakteri aracılığı ile de bu genler bitkilere transfer edilmektedir. Agrobacterium kullanımı geleneksel ıslah yöntemlerinin süresini kısaltmakla kalmıyor, aynı zamanda tamamen yeni, fakat bitkiye ait olmayan yeni bir gen kültür bitkisine aktarılmaktadır. Bu özelliklerinden dolayı Agrobacterium en ilginç ve ilgi çekici bir hastalık etmenidir. A. tumafaciens gram negatif, sporlanmayan, hareketli ve çubuk şeklinde bir bakteridir ve yonca ve diğer Legumunea bitkilerinde nitrojen fikse eden Rhizobium bakterileri ile yakın akrabalık ilişklileri vardır. Bakteriyel etmen toprakta kök üzerinde ve ya etrafında yaygın olarak bulunmaktadır ve bu rizosfer tabakasında kök sistemlerinden sızan besinleri kullanarak canlılığını sürdürmektedir. Bakteriyel infeksiyon ise yalnızca doğal ya da bir şekilde açılmış yaralardan mümkün olmaktadır. Doğal koşullarda bakterinin hareketli hücreleri yaralanan hücrelerden salınan kemotaksin ile yara dokularına cezbedilir. Bu kısmen şeker ve diğer kök kompenetlerinin serbest kalmasına kısmi bir tepkidir ve bakteriyel etmen asetogliserin gibi fenolik birleşikleri tanımaktadır ve kendisini infeksiyona yönlendirir. Kısaca enfeksiyon bakteri ve bitki tarafından algılan bir takım sinyallerler ile gerçekleşir. Yukarıda bahsedildiği gibi bakteriyel etmen T-DNA' sını bitki genomuna transfer eder ve T-DN'a üzerinde bulunan bazı genler sitokinin (bitki homunu, indole asetik asit) enzimlerinin salgılanmasına neden olur ve bitki hormonları hücrelerin normal gelişme düzenini bozar ve gallerin oluşumuna neden olur.
Agrobacterium rhizogenes; Benzer şekilde bitkilerde hastalık yapar, fakat bitkilerde hem oksin hemde sitokinin salgılanmasına sebep olmakta ve bundan dolayıda köklerde aşırı şekilde kök şacaklanmasına neden olur. Bu etmen de moleküler biyolojide gen transferi çalışmalarında yaygın olarak kullanılmaktadır.

Belirtileri:
Hastalık etmeni bağların toprak seviyesindeki gövde üzerinde gallere neden olur ve bu galler toprak altına ve üstüne doğru büyüme gösterir. Galler genellikle fidanlıklarda ortaya çıkar ve etkilenen bitkilerin sürgünlerinde ölümler olabilir.

Mücadelesi:
   Kültürel Mücadele:
1. Dayanıklı kültivarların kullanımı.
2. Hastalıktan ari, sertifikalı fide ve fidanların kullanımı.
3. Bitkilerin yaralanmamasına dikkate edilmeli.
4. Budama aletleri ve diğer aletler dezenfekte edilmeli.
5. Hastalanan bitkiler varsa hemen sökülmeli ve imha edilmeli.
    Kimyasal Mücadele:
Hastalık etmeni bitkilere bulaştıktan sonra kimyasal mücadelesi hemen hemen yoktur denebilir. Bahçe tesis edilmeden önce toprak fumigasyonu yapılabilir.

Başa Geri Dön
Karanfi Hastalıklarına Geri Dön