Spongospora subterranea
Tozlu Uyuz

Etmenin genel özellikleri :
Spongospora subterranea (Wallr.) Lagerh. fungal hastalık etmeni olup, patates yumru ve köklerinde görülmektedir. Hastalık etmeni yumrular ile taşınır ve 3-10 yıl gibi uzun bir süre topraklarda kist olarak canlı kalabilir. Fungal etmen infeteli yumrular ile beslenen hayvanlardan elde edilen gübrelerde bile canlı kaldığı bildirilmektedir, fakat uygun şekilde yakılan organik gübrelerde canlı kalma şansı azalmaktadır. Fungal sporlar duyarlı patates köklerinin varlığında, dinlenme kist sporları cimlenir ve konukçuları infekteleyen zoosporlarını serbest bırakır. İnfeksiyonlar bitkilein doğal açıklıkları olan lentisellerden olmaktadır. İnfeksiyon ve hastalık gelişimi serin (16-20 °C sıcaklıklar), zayıf drenajlı topraklar ve nemli koşullarda daha şiddetli olmaktadır. Domates ve diğer solonaceus bitkiler hastalık etmenine konukçuluk yapabilir.

Belirtileri:
   Hastalık etmeni patates yumrularında kahverengimsi deri hastalıklarına (2-20 mm çapında) neden olur. Bu derimsi lekeler koyu renkli sporları içermekte ve yumrular oluşmaya başlayınca, epidermis dokusunun hemen altında yayılmakta ve sporlar epidermis dokusunu yırtarak dışarı çıkarlar. Şidetli durumlarda, yumrular şekilsiz oluşur ve düzensiz ikincil gelişmeler ile kaplanır. Bitkiler Mop Top Virüsü ilede infekteli olursa, yumrularda derin çatlaklar oluşabilir. Bu virüs ise patojen tarfaından bitkilere taşınmaktadır. Köklerde gal oluşumu şeklinde hastalıktan etkilenebilir.





Mücadelesi:
   Kültürel Mücadele:
1. Bulaşık yumruların dikiminden kaçınma. Hastalıktan ari ve sertifikalı yumrular kullanılmalı.
2. Bulaşık topraklarda yetiştiricilikten mümkün mertebe kaçının.
3. Ürün rotasyonu yapılabilir, süre 3 ya da daha uzun sürelere kayabilir. Çok etkili olmayabilir.
4. Hastalıklı tarlada çalıştıktan sonra botlar ve diğer çalışma aletleri temizlenmeli.
5. Sulamayı mümkün mertebe azltı, aşırı sulamalar hastalığın şiddetini artırabilir.
6. Dayanıklı çeşitler tercih edilmeli, kımız kahverengi derili yumrular beyaz ve kırmızı çeşitlerden daha dayanıklıdır.
7. Hayvansal gübreler iyice işlendikten sonra kullanılmalı.
8. Drenajı iyi olan topraklar yetiştircilikte kullanılmalı.
Kimyasal Mücadele:
Toprak ilaçlaması (Metam Soyum) öneriliyor, fakat ekonomik olmayabilir.

Başa Dön
Patates Hastalıklarına Geri Dön