Etmenin
genel özellikleri :
Peronospora
destructor (Berk.) Casp.
in Berk tarafından neden olunan mildiyö hastalığı hava kökenlidir. Hastalık
etmeni Botrytis yapraka yanıklığı kadar yaygın değildir, fakat koşullar
uygun olduğunda sağan bitkilerine oldukça çabuk bir şekilde büyük zararlar
verebilir. Mildiyö hastalığı dünyanın bir çok bölgesinde problemlere
neden olmaktadır. Özellikle
nemli hava koşulları hakim olduğu zamanlarda,
tohumluk ve ticari olarak yetiştirilen soğanların yapraklarında şiddetli
zararlara neden olabilir. Diğer konukçuları arasında sarımsak, pırasa,soğancık
ve frenk soğanı verilebilir. Hastalık etmeni sıcak iklim koşullarında
nadir olarak ortaya çıkmaktadır. Mildiyö etmeni hastalıklı bitki artıkları
üzerinde misel olarak kış koşullarını geçirmektedir. Patojen ev bahçelerinde
bir yıllık soğan çeşitlerinde de kış koşullarını geçirebilir. Toprakta
kalan fungal sporların genç soğan bitkileinin köklerini infektelediği
sanılmaktadır. Bu bitkiler sistemik olarak infektelenir ve ticari tarla
soğanları için infeksiyon merkezleri olarak yardım eder. Uygun çevre
koşulları ortay çıkınca, sistemik olarak infektelenmiş bitkilerde kış
koşullarını geçiren fungal misel sporlarını üretir. Hava ile dağılan
bu sporlar ticari olarak yetiştirilen soğanların yapraklarını enfektelemektedir.
4-25 °C
sıcaklık (optimal sıcaklık 13 °C)
ve yüksek nisbi nem oluşunca, geçe hastalık etmeninin sporları üretilmektedir.
Gece oluşan sporlar sabah erken saatlerde de olgunlaşmaktadır. Spor
çimlenmesi 7-16 °C
optimal sıcaklıklarda ve serbest su içerisinde gerçekleşmektedir. Gece
ve erken sabahlarda ağır çiğ ve nem oluşumu devam ediyorsa, sapor çimlenmesi
için yağmura ihtiyaç duyulmayabilir. İnfektele bu bitkilerde oluşan
sporlar uygun koşullarda devamlı şekilde oluşur ve bunlardan yeni enfeksiyonlar
hava akımları ile gerçekleşir.
Belirtileri:
Sağan
mildiyösü infekteli yaprak ya da tohum saplarında solgun yeşil, sarı
ile kahverengi bir renkte düzensiz büyüklük ve şekilde karaekterize
edillir. Bu alanlar dokuların değişen sarı ve yeşil tabakalardan oluşabilir.
Mildiyö etmeni bu lekeler üzerinde üreme organları üretmekte ve bu organlar
sporongia olarak adlandırılmaktadır. Spor yığınları taransparen bir
şekilde gri bir renkte ve daha sonra hızla menekşe rengini almaktadır.
Yapraklar lekelerin bulunduğu bölgede hastalık tarafından kuşatılır
ve yapraklar buradan başlıyarak ölebilir. Bu çoğunlukla tarlada belirli
bölgelerde görülebilen ölü yaprak uçları ile sonuçlanır. Ölü yaprak
dokuları mor lekeler tarafından hızla kolonize olunur, daha sonra bu
renk koyulaşır ve mildiyönün gelişmesi engellenir. Mildiyö eteni bitkileri
nadir olarak öldürmekte, fakat yumruların gelişmesi önemli ölcüde azalır.
Yumrular, özellikle boğaz kısımları mantarımsı olur ve yumruların kalitesinde
düşme görülür.
Mücadelesi:
Kültürel Mücadele:
1.
Hastalıklı bitki artıkları tarladan uzaklaştırılmalı ve yok edilmeli.
2. Yabncıot kontrolü yapılmalı.
3.
İyi bir drenaj her zaman tercih edilmelidir.
4. Hastalıklı soğan yumruları dikimden kaçınılmalı.
Kimyasal
Mücadele:
Zirai
Mücadele Teknik Talimatlarına göre tavsiye edilen kimyasal ilaçlar aşağıdaki
tabloda verilmektedir. Bu fungal etmen ile mücadelede maneb ya da mancozeb
chlorothalonil
grubu ilaçlarla karıştırılarak kullanıldığında daha iyi sonuç alındığı
bildirlmektedir.