Etmenin
genel özellikleri :
-
Urocystis cepula Frost
- Urocystis colcchici (Schecht.) Rabenh. soğanlarda rastık hastalığına
neden olan etmenlerdir, özellikle bitkiler bulaşık tohumlardan yetiştirildiğinde
ciddi problemlere neden olabilirler. Bir çok sağan çeşiti ve diğer yakın
akraba olan bitkiler soğan rastığına hassaslık gösterir. Fungal etmen
toprakta sporları ile uzun süre dormant olarak canlı kalabilir. İnfeksiyon
baharda tohumlar çimlenirken meydana gelir. Fungus bitki ile birlikte
gelişme gösterir ve gerçek yapraklar gelişirken yapraklarda çizgiler
şeklinde görünümlere neden olur. İnfeksiyonun 32 °C
yüksek sıcaklıklarda olması imkansızdır. serin ve nemli havalar fungal
etmenin enfesiyonunu ve gelişmesini artırmaktadır. Benzer şekilde tohumların
derin dikilmesi bitkilerin enfeksiyon şansını artırmakta ve hastalığın
daha şiddetli olarak ortaya çıkmasına neden olmaktadır.
Belirtileri:
Pas
hastalığınınilk infeksiyonları tohumlar çimlenmeden sonraki ilk bir
kaç hafta içerisinde görülmeye başlar. Hastalık etmeninin belirtileri
yaprak üzerinde aşağı ve yukarı doğru uzayan koyu kahverengi çizgiler
olarak görülmektedir. Çizgiler başlangıçta yaparak yüzeyinde uzun kabarcıklar
olarak görülmeye başlar. Bu belirtiler olgunlaşınca, kahverengiye döner
ve üstünde isli bir görünüm veren koyu tozlu bir yapıda spor kütlesi
oluşur. hastalıklı yapraklar devrilir yada anaormal şekilde katlanır
ve çoğunlukla oldunlaşmadan devrilirler. Rastık ile infektelenen bitkiler
bodurlaşmakta ve sağan bitkisinin başlarının yumuşak çürüklük etmenlerine
karşı hassas kılmaktadır.
Mücadelesi:
Kültürel Mücadele:
1.
Hastalıklı bitkilerin imha edilmesi ya da uzaklaştırlması.
2. Hastalıktan ari tohumların kullanımı.
3. Tohumların derin dikiminden kaçınılmalı.
4. Ürün rotasyonu yapılmalı, fakat yeterli olmayabilir.
5. Dayanıklı bitkiler tercih edilmeli.
6. Tohumlara sıcak su uygulaması yapılmalı.
Kimyasal
Mücadele:
Zirai
Mücadele Teknik Talimatlarına göre tavsiye edilen kimyasal ilaçlar aşağıdaki
tabloda verilmektedir.